Bazı hastalıkların tedavisinin yanı sıra günümüzde kilo vermek için de uygulanan ketojenik diyet, temelde düşük karbonhidrat, orta derecede protein ve yüksek yağ tüketimine dayanır. Karbonhidrat alımının kısıtlanmasına bağlı olarak vücut, ihtiyaç duyduğu enerjiyi yağın yakılması ile elde eder. Ketojenik diyete başlanmadan önce gerekli tıbbi testlerin yapılması ve kişinin uygun olması durumunda diyetin, kişiye özel olarak hazırlanması gerekir.
Ketojenik Diyet Nedir?
Vücut metabolizmasının değişmesini sağlayan ketojenik diyet, düşük karbonhidrat, orta derecede protein ve yüksek yağ içeren gıdalar ile yapılır. Vücudun enerji ihtiyacının karbonhidrat yerine alınan yağlardan karşılanmasını sağlayan ketojenik diyet vücudu, ketozis olarak bilinen metabolik duruma sokar. Diyetin uygulanmasıyla birlikte vücutta insülin düzeyi düşer ve alınan yağ karaciğerde ketonlara dönüşür. Enerji ihtiyacının ketonlardan karşılandığı bu diyet, uygun görüldüğünde epilepsi başta olmak üzere Alzheimer, parkinson, otizm gibi hastalıkların tedavi sürecinde tedaviyi destekleyici diyet olarak doktor kontrolünde uygulanabilir.
Ketojenik Diyet Kişiye Özel Olarak Nasıl Hazırlanır?
Bazı hastalıkların belirtilerinin azaltılması için uygulanan ketojenik diyet, uygulaması ve sürdürmesi oldukça güç olan bir tür beslenme programıdır. Uygulayan kişinin sürekli olarak tıbbi takip altında tutulması gerekir. Zayıflama diyeti olarak uygulanmasının vücuda zararlı olduğu yönünde çalışmalar bulunmaktadır. Ketojenik diyet içeriği hazırlanırken, besinlerin birbirine olan oranları belirlenir. 5/1, 4/1, 3/1, 2/1 ve 1/1 oranlarda belirlenen ketojenik diyetteki pay kısmı yağı, payda ise protein ve karbonhidratı temsil eder. Oranın belirlenmesi, yapılan laboratuvar testleri ışığında doktorlar ve diyetisyenler tarafından kararlaştırılır ve yalnızca diyete uygun hastalarda uygulanabilir.
Ketojenik Diyet Riskli Midir?
Vücutta enerjinin karbonhidrat dışı kaynaklardan elde edilmesi, keton oluşumuna yol açar. Ketonların, kan düzeyinde artması sonucunda ketozis olarak tanımlanan şok tablosu oluşabilir. Bu yüzden diyet uygulayan kişinin düzenli olarak doktor gözetiminde, kan ve idrar tahlillerini yaptırması gerekir. Diyet, zayıflama amacıyla yapıldığında metabolizma yavaşlar. Diyetin bırakılmasının ardından metabolizma normal hızına dönerek verilen tüm kilolar tekrar geri alınabilir. Diyet içeriğinde lifli gıdalar bulunmadığından kabızlık gibi pek çok bağırsak rahatsızlığı oluşabilir. Beynin temel enerji kaynağı olan glikozun, karbonhidrat dışı gıdalardan elde edilmesine bağlı olarak bilişsel fonksiyonlarda gerilik görülebilir. Ayrıca karaciğer ve kalp hastalıkları da ortaya çıkabilir.
Ketojenik Diyet Listesi Nelerden Oluşur?
Diyette yer alan düşük orandaki karbonhidrat, karbonhidrat içeren unlu mamul ve tahıl gibi gıdalardan kesinlikle karşılanmaz. Bunun yerine kısıtlı olarak tüketilen süt ürünlerinden ve bazı sebzelerden alınır. Protein, yumurta, balık, kırmızı ve beyaz etten karşılanırken yağ kaynağı olarak krema, kaymak, tereyağı, zeytinyağı, mayonez, ceviz, fıstık ve badem gibi besinler kullanılır. Doktor ve diyetisyen kontrolünde uygulanmayan ketojenik diyetin sağlık üzerinde birçok olumsuz etkisi olduğu unutulmamalıdır.
